فرق ویزا کارت با مستر کارت و بقیه انواع کارت ها

توی امریکا تقریبا همه چیز بر پایه شرکت های خصوصی میگرده. معمولا این نیست که دولت یه چیزی رو بگه و برای همه لازم الاجرا بشه. یه سری لایحه های دولتی هم فقط به این دلیل که دخالت توی کار مردم هست اجازه تصویب پیدا نمیکنن و یا خیلی مخالف پیدا میکنن. 

ویزا و مستر شرکت های بزرگی هستند که کارت های اعتباری به مردم میدن. بانکها هم از خدمات همین شرکت ها استفاده میکنند. شرکت های ویزا و مستر به دلیل گستردگی استفادشون بیشتر شناخته شده هستن. با این حال توی امریکا شرکت های دیگه ای هم هستن که کارت اعتباری میدن ولی کمتر شناخته شده هستن. شاید مثلا American Express توی اینا بیشتر شناخته شده باشه. بنابراین ویزا و مستر دو تا شرکت کاملا متفاوت هستن که خدمات کاملا مشابه میدن. تقریبا میتونم بگم که هیچ فرقی نمیکنه که کارت شما ویزا باشه یا مستر. اکثر جاهایی که کارت های ویزا رو قبول میکنه کارت های مستر رو هم قبول میکنه. 

یه چیز جالب دیگه اینه که معمولا توی امریکا که یه شرکت بزرگ به وجود میاد یه شرکت رقیب هم داره. در واقع اینا با همدیگه رشد میکنن. یه خدمتی اون یکی ارائه میده که از رقیبش جلو بیفته, بعد رقیبش میاد همون کار رو میکنه و یه خدمت جدیدی ارائه میده و همینطوری تقویت میشن و میرن بالا.

تفاوت نظام بانکی اعتباری امریکا با ایران

در مورد کارت اعتباری که توضیح دادم و نحوه درست کردن تاریخچه اعتبار اما حالا ببینیم توی ایران که حرفی از اعتبار نیست اوضاع چطوریه. 

حالا ما که توی ایران سابقه اعتباری نداریم, شب میخوابیم صبح بلند میشیم ننه خانم دستور میده که به یه سری دخترای ناتنی اش وام اهدا کنن. یه دفعه میبینی که بدون اینکه سابقه اعتباری از کسی داشته باشن صرف اینکه دختر ننه خانمه 100 میلیون وام بهش میدن که مثلا بره زمین کشاورزی رو آباد کنه. اونم که تا حالا همچین پولی ندیده با خودش فکر میکنه برم تهران که میتونم درآمد بیشتری داشته باشم و پولشو برمیداره و میاره توی تهران خونه میخره. از بخت بد همه دخترای ننه خانم به همین نافهمی هستن و همشون با وام هاشون میان تهران خونه میخرن و یه دفعه قیمت خونه تهران 2 برابر میشه. بعد هر روز از بانک پیغام پسغام که خانم, آقا بیا این پولی رو که وام گرفتی پس میده. اونم میگه ندارم.  

نوع دیگه اینه که شما میخوای بری با زهرا خانمی کسی ازدواج کنی, میری بانک که وام بگیری. میگه اول عقدنامه اتو بیار ببینم. بعد میگی بابا من بدبخت که پول ندارم عقد کنم اگر داشتم که نمیامدم وام بگیرم. خلاصه خانواده عروس رو راضی میکنی که حالا یه عقدی بنویسن. بعد که میری بانک تازه میفهمی که چه کلاهی سرت رفته. بانک ازت چند میلیون سفته و چک ازت میخواد و از اون بدتر 2 نفر ضامن ازت میخواد که کارمند دولت باشن و بازنشسته نباشن و هر چی میگی بابا به پیر به پیغمبر الان دولت سالهاست که دیگه استخدام نمیکنه و هر کسی ما میشناختیم بازنشسته شده, میگن همینه که هست. بعد که با هزار زحمت به صد نفر رو میندازی که 98 تاشون روتو زمین میندازن دو نفر رو پیدا میکنی. بعد میری بانک میگن قانونش عوض شده یا اینکه مثلا از عقدنامه یکسال بیشتر گذشته دیگه وامی تعلق نمیگیره و هزار تا برنامه سرت میارن. همه اینا چرا؟ به این دلیل که شما هیچ اعتباری پیش بانک نداری و حتی نمیتونستی داشته باشی. بانک اصلا نمیدونه چقدر میتونه روی خود شما حساب کنه, اینه که میخواد از راه های دیگه این کمبود رو جبران کنه و آخرش دودش میره توی چشم شما که مشتریش هستید.

کارت اعتباری در امریکا (Credit Card چیه؟)

یه چیزی که ما توی ایران نداریم و توی امریکا خیلی خیلی مرسوم هست کارت اعتباری هست. هر کسی که Social Security داشته باشه میتونه یه کارت اعتباری هم باز کنه.  

تفاوت کارت اعتباری و کارت دبیت

کارت هایی بانکی که ما توی ایران داریم همه کارت های دبیت هست. یعنی اینکه شما از قبل پول توی حسابتون میریزید و از همون پولی که ریختید خرج میکنید.  کارت اعتباری کاملا متفاوت با کارت دبیت هست. اینه که شما هیچ پولی توی حساب نمیریزید. بانک با توجه به سوابق مالی شما, سطح درآمد و مخارجی مثل اجاره خونه به شما یه مقداری اعتبار میده. این اعتبار ارزش حساب شما نزد بانک هست. شما میتونید از این اعتبار خرج کنید و آخر ماه که پول دستتون آمد برید و پولشو پرداخت کنید. مثل بازاریهای قدیمی که مثلا نزد یه کسی اعتبار و آبرویی داشتن و وقتی پول لازم میشدن میگفتن اون طرف پرداخت میکرد و بعدا آخر ماه پول رو میدادن به کسی که براشون پرداخت کرده بود.  

اندازه اعتبار

منتهی این فرآیند اینجا قانونی و مکانیزه شده و حد و اندازه اش مشخص شده است. مثلا اون بازاری قدیمی هیچوقت نمیدونست که مثلا اگر اعتباری پیش عباس آقا داره به اندازه 10 میلیونه یا 100 میلیون. یه بار که مقروض میشه و میره پیش عباس آقا و بهش 100 میلیون نمیده تازه میفهمه که ای دل غافل ما رو باش فکر میکردیم پیش کی اعتبار داریم. اینجا اعتبار نزد بانک هست و نه عباس آقا که فردا خودش ممکنه زیر بار بدهی باشه. بعد اندازه اش هم مشخصه. مثلا به کسی که تازه باز میکنه 1000 دلار اعتبار میدن. اگر از این اعتبار درست استفاده کرد خب اینو فردا میکنن 2000 دلار. یه زمانی میبینید طرف نزد بانک 500 هزار دلار اعتبار داره. یعنی میتونه به راحتی 500 هزار دلار خرج کنه و بعدا پولشو بده. 

افزایش اعتبار 

کسی که از اعتبارش استفاده میکنه و نشون میده که خوش حساب هست خب اعتبارش هم نزد بانک افزایش پیدا میکنه. مثلا فرض کنید شما به یه نفر 1000 دلار قرض میدید و سر موعدش میاد قرضشو پرداخت میکنه. فردا بهش اعتماد میکنید و 1500 دلار بهش میدید. ظرف یکسال وقتی میبینید که حتی یکبار هم بدقولی نداشته راحت بهش 50 هزار دلار هم میتونید بدید. اینم فقط در زمان بدست میاد. یعنی صرف اینکه به یه نفر یکبار 10 هزار تا بدید و سر موعد برگردونه نمیتونید همون فرداش اعتماد کنید و 100 هزار تا بهش بدید. عین همین موضوع توی بانک هم هست. اگر کسی از اون اعتبار استفاده کنه در طی زمان میتونه تاریخچه اعتبار (Credit History) برای خودش درست کنه. این تاریخچه که در زمان بدست میاد خیلی کمک میکنه که فرد نزد بانک آدم معتبری بشه.  

استفاده های اعتبار 

حالا سئوال پیش میاد که این اعتبار به چه دردی میخوره؟ ما که سالها بدون این اعتبار زندگی کردیم و مشکلی هم پیش نیامده!!! این اعتبار بعدا برای گرفتن تسهیلات بانکی خیلی مهم میشه. مثلا من فردا میخوام برای ازدواج با تیلور خانم برم از بانک 50 هزار دلار وام بگیرم (عمرا همچین کاری کنم!) بانک نگاه میکنه به سابقه حساب من و میبینه که بله من چندین سال مشتری اش بودم و توی این مدت همیشه خوش حساب بودم و الان هم اعتبار به اندازه کافی دارم که همچین مبلغی رو وام بگیرم همون روز با درخواست وام من موافقت میکنه. حتی نرخ سود وام بانکی توی امریکا وابسته به همین اعتبار هم هست. یعنی کسی که سابقه اعتبار خرابی داره ممکنه وام با بهره 17 درصد بهش بدن و همون وام رو به کسی که سابقه خوبی داره با بهره 4 درصد بدن. برای سرمایه گذاری و کلا هر کاری که توی بانک نیاز به اعتبار داره این سابقه اعتبار مهم میشه. 

  
کردیت کارت بین المللی که توی ایران بعضی شرکت ها میدن چیه؟
اون چیزی که توی فروشگاه های ایران به عنوان کردیت کارت فروخته میشه همه کارت دبیت هست. منم تا مدت ها فکر میکردم که اونا کردیت کارته و دبیت کارت مثلا کارت تلفنه!!! منتهی چون ما توی ایران کارت بانکی امون بین المللی نیست و میدونیم که کارت های بانکی ایمون دبیت هستن فکر میکنیم چیزی که نداریم همین کردیت کارته که باید برای پرداخت های اینترنتی ایمون داشته باشیم. اینه که اگر چیزی به اسم کارت اعتباری بین المللی خریدید بدونید که هیچ تاریخچه کردیتی براتون هیچ جا درست نمیشه.

چهارم سپتامبر - کارت سوشیال سکیوریتی ام هم آمد

امشب صندوق پستی امو که نگاه کردم دیدم کارت سوشیال سکیوریتی ام هم آمده. خیلی جالبه که حتی یک هفته هم نشد از زمانی که مدارک رو دادیم.  

یه چیزی که خیلی تعجب میکنم توی امریکا استفاده زیاد از پست و نامه هست. این کارت سوشیال سکیوریتی یکی از مهمترین مدارک توی امریکا هست. به طوری که کپی شماره اش میتونه به عنوان جعل هویت استفاده بشه. اینه که میگن حتی شماره اش هم خیلی خیلی مهمه و نباید دست کسی بیفته. حتی این مدرک مهم رو هم با پست میفرستن و اصلا نمیترسن که یه وقتی کارمند پست بخواد دزدی ای چیزی کنه یا کار خلافی کنه. یا حتی اینقدر بی نظمی ای باشه که گم بشه. اینطوری که من متوجه شدم اینجا اینقدر سوابق دقیق نگه داشته میشه که کسی حتی جرات نمیکنه کمترین کار خلافی کنه که براش پرونده سازی بشه. 

نظر چینیه در مورد مسلمونا

با چینیه (منظور ظروف نیست بلکه همون پسره هست) که صحبت میکردیم صحبت به دین کشید و من گفتم که من مسلمونم. بعد یه حرفی زد که من خیلی ناراحت شدم. گفت چرا هر چی مسلمونه انگاری که به خودش یه بمب بسته و میخواد بره یه جایی رو منفجر کنه؟ من هر وقت اسم مسلمون میاد فکر میکنم یه کسی هست که دور تا دورش بمب به خودش بسته و آماده منفجر شدن هست. بعد منصور براش توضیح داد که اینطوری ها هم نیست و اینا تبلیغات هالیوودیه. اما من واقعا ناراحت شدم. اونم فهمید که منم ناراحت شدم اما فکر کرد که حالا من به خودم گرفتم و گفت حالا منظورم شما نبودی که. اما تمام مدت فکر میکردم که چرا دینی مثل اسلام که همش عامل رحمت و وحدت انسانها هست باید اینطور ذهنیتی برای یه خارجی داشته باشه. اینکه یه عده نافهم از خدا و دینش بی خبر کارهای خلاف اسلام به اسم اسلام میکنن چرا باید به این وسعت توی ذهن یه خارجی ها معنای منفی داشته باشه؟ چرا پیامبری که رحمت للعالمین هست و ... بگذریم.